کاربرد فناوری نانو در لباس

نانو ذرات به طور فزاینده ای به عنوان پوشش روی لباس استفاده می شوند تا آن را ضد آب، میکروب کش، مسدود کننده UV یا ضد الکتریسیته ساکن کنند.

ذرات ضد آفتاب در اندازه نانو را می توان برای محافظت از پوست در منسوجات گنجاند. آنها نور UV را موثرتر از ذرات بزرگتر پراکنده می کنند.

فهرست محصولات مصرفی بیش از 1600 محصولی را فهرست می کند که توسط سازنده به عنوان حاوی نانوذرات شناسایی شده است  ذرات بین یک تا 100 نانومتر (بین یک تا 100 میلیاردم متر) .

مطلب پیشنهادی: کاربرد نانوتکنولوژی در صنعت نساجی چیست؟

چندین نوع نانو ذرات به لباس هایی که می پوشیم اضافه می شود، از جمله:

نقره میکروب کش
نانو ذرات نقره به دلیل توانایی قدرتمندشان در کشتن باکتری‌ها و قارچ‌ها و جلوگیری از بوی بدی که ایجاد می‌کنند به لباس اضافه می‌شوند. ذرات نانو نقره یون هایی با بار مثبت آزاد می کنند که عملکرد سلول های باکتریایی را متوقف می کند. اندازه ریز ذرات به این معنی است که لباس نرم  و لطیف می ماند.

سیلیس برای ضد آب و مقاومت در برابر لکه
نانوذرات سیلیس که در بافت پارچه گنجانده شده یا روی سطح آن پاشیده می شود، پوششی ایجاد می کند که آب و مایعات لکه زا را دفع می کند. زاویه و زبری پوشش سیلیسی کشش سطحی کافی ایجاد می کند تا اطمینان حاصل شود که مایعات جذب پارچه نمیشوند و روی پارچه دانه هایی را تشکیل می دهند که از روی پارچه غلت می خورند.

ضد آفتاب دی اکسید تیتانیوم و اکسید روی
آیا تا به حال از طریق تی شرت خود دچار آفتاب سوختگی شده اید؟ نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم یا اکسید روی در منسوجات ادغام می شوند تا از پوشاک و پوست شما در برابر آسیب های خورشید محافظت کنند. هر دو ذره نور فرابنفش را در نور خورشید پراکنده کرده و این کار را به‌عنوان نانو ذرات مؤثرتر از ذرات بزرگ‌تر انجام می‌دهند.

ذرات آنتی استاتیک
برخی از پارچه ها به ویژه مواد مصنوعی مانند پلی استر و نایلون  تمایل به جمع آوری بار ساکن دارند. یک تیشرت را روی سرتان بکشید تا موهایتان سیخ شود. اما نانو ذراتی که رسانای الکتریسیته هستند، مانند اکسید روی، دی اکسید تیتانیوم و اکسید قلع دوپ شده با آنتیموان، می توانند به پراکندگی این بار کمک کنند و لباس شما حالت الکتریسیته به خودش نگیرد.

در حال حاضر، لباس‌های دارای فناوری نانو عمدتاً از پارچه‌های استانداردی ساخته می‌شوند که روی آن‌ها پوشش نانو اعمال شده است. اما در آینده احتمالا شاهد پارچه های بیشتری از نانو الیاف خواهیم بود که نانو ذرات و نانو رشته ها بخشی جدایی ناپذیر از بافت هستند. برای مثال، پارچه های “هوشمند” می تواند به طور خودکار به بدن و محیط اطراف شما پاسخ دهد.

مطلب پیشنهادی: کاربردهای نانوتکنولوژی در صنعت رنگ

ایمنی
ناتالی فون گوتز از دانشگاه سوئیس ETH زوریخ در حال بررسی این است که آیا نانو ذرات روی پارچه در هنگام سایش از جای خود جدا می شوند یا خیر. او توضیح می‌دهد: «ما آزمایش کردیم که آیا نانو ذرات در شرایط آزمایشگاهی با عرق کردن رها می‌شوند یا خیر، زیرا اگر آزاد شوند، ممکن است توسط پوست جذب شوند. در حالی که لباس‌های تیمار شده با دی اکسید تیتانیوم برای آزاد کردن ذرات یافت نشد، نانو نقره پرمصرف‌ترین نانو ذره در جهان از لباس‌ها جلوگیری از عرق می‌شود.

ریکارد آرویدسون از دانشگاه فناوری چالمرز در گوتنبرگ، سوئد، فکر می‌کند که این می‌تواند مشکل‌ساز باشد. او توضیح می دهد: «در حالی که نانو نقره و به طور کلی نقره به ویژه برای انسان سمی نیست، می تواند برای آبزیان بسیار سمی باشد. تحقیقات آرویدسون نشان داده است که اگر نانو نقره به طور گسترده در لباس استفاده شود، می تواند منجر به غلظت بالای نقره در لجن تصفیه خانه های فاضلاب شود.

هم او و هم فون گوتز معتقدند که تحقیقات در مورد خطرات بالقوه آنها از تجاری سازی نانو مواد عقب مانده است.

جمع بندی

در حال حاضر، لباس‌های دارای فناوری نانو عمدتاً از پارچه‌های استانداردی ساخته می‌شوند که روی آن‌ها پوشش نانو اعمال شده است. آنها ضد آب، میکروب کش، مسدود کننده UV یا ضد الکتریسیته ساکن هستن.